وقتی صحبت از سوت کشیدن گوش یا وزوز گوش می‌شود، در واقع به موضوعی فراگیر در میان سنین مختلف پرداخته‌ایم که متاسفانه علت آن برای بسیاری از افراد مبهم بوده و به دنبال دلیل آن هستند. این مشکل می‌تواند به صورت صدای زنگ، سوت، یا وز وز در گوش شما ظاهر شود و در واقع، به معنای شنیدن صدایی است که از بیرون نمی‌آید و در داخل گوش شما ایجاد می‌شود. همچنین می‌تواند در یک یا هر دو گوش شنیده شود و علت‌های مختلفی دارد که در ادامه به بررسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
میزان صدای وز وز گوش برای هر فرد
نوع و میزان وزوز گوش برای هر بیمار متفاوت است به همین دلیل پزشکان سوت کشیدن گوش را از لحاظ شدت به چهار درجه تقسیم می کنند:
- درجه 1: در این مرحله، می تواند نادیده گرفته شود و فرد تحت تأثیر را آزار ندهد.
- درجه 2: در این مرحله می‌تواند تا حد زیادی نادیده گرفته شود، اما هنوز هم در هنگام سکوت رخ می دهد و هنگامی که فرد تحت فشار روانی قرار می گیرد، آزاردهنده می‌شود.
- درجه 3: در این مرحله علائم وزوز گوش به طور قابل توجهی بر زندگی خصوصی و شغلی فرد تأثیر می گذارد و باعث تحریک‌پذیری و همچنین مشکلات عاطفی و جسمی می‌شود. این بیماران از اختلالات خواب و تمرکز، تنش عضلانی، سردرد و همچنین احساس درماندگی رنج می‌برند.
- درجه 4: در این مرحله تأثیرات مداوم وزوز گوش به قدری زیاد است که تأثیر منفی شدیدی بر کیفیت زندگی دارد. بیماران دیگر نمی‌توانند شغل خود را حفظ کنند، از زندگی اجتماعی خود کناره می‌گیرند و از مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی رنج می‌برند.
آناتومی گوش
آناتومی گوش دارای ساختارهای حسی است که دو عملکرد کلی شامل شنوایی و حفظ تعادل بدن و هماهنگی بین حرکات سر و چشم را فراهم می آورد. اگر حس درد یا ناراحتی در گوش های خود دارید، می توانید از خدمات ویزیت و تجویز سمعک در منزل تیم ما استفاده کنید.
گوش را می توان به سه جز اصلی ذیل تقسیم بندی کرد:
- گوش بیرونی: لاله گوش، کانال گوش و پرده گوش در این بخش قرار می گیرد. لاله گوش امواج صوتی را از محیط می‌گیرد و از طریق کانال گوش، این امواج را به داخل گوش هدایت می‌کند. امواج به پرده گوش که به نام صماخ گوش نیز شناخته می شود، برخورد کرده و در اثر این برخورد پرده گوش می‌لرزد. صدای موج حاصل از این برخورد به استخوانچه چکشی که در وسط پرده گوش وجود دارد، برخورد کرده و به گوش میانی منتقل می‌شود.
- گوش میانی: گوش میانی از پشت پرده گوش و پشت استخوانچه چکشی شروع می‌شود. در این قسمت سه استخوانچه به نام‌های سندانی، رکابی و چکشی قرار دارد و وظیفه انتقال امواج لرزشی به قسمت‌های داخلی گوش را فراهم می‌کنند. این استخوانچه ها علاوه بر انتقال امواج سبب تقویت آن‌ها نیز می‌شوند.
- گوش داخلی:حفره داخل جمجمه بعد از گوش میانی را گوش داخلی می گویند. این حفره امواج را دریافت کرده، آن‌ها را به پیام عصبی تبدیل می‌کند و پیام‌های عصبی را برای شنوایی و ایجاد و حفظ تعادل بدن به مغز منتقل می‌کند. خود گوش داخلی نیز از دو بخش حلزون گوش و کانال‌های نیم‌دایره‌ای تشکیل شده است.
علت‌های شایع سوت کشیدن گوش کدامند؟
علت‌های شایع سوت کشیدن گوش، بسیار متنوع‌اند و می‌توانند ناشی از مشکلات شنوایی، اختلالات سیستم عصبی، یا حتی عوامل سبک زندگی باشند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل سوت کشیدن گوش را مرور می‌کنیم:
کم شنوایی مرتبط با افزایش سن
یکی از شایع‌ترین علت‌ها برای سوت کشیدن گوش در افراد مسن، کاهش شنوایی است که با افزایش سن رخ می‌دهد. این مشکل به دلیل تخریب تدریجی سلول‌های شنوایی در گوش داخلی ایجاد می‌شود. افراد با کاهش شنوایی معمولاً صدای وز وز یا سوت در گوش خود احساس می‌کنند.
داروها
برخی داروها ممکن است باعث ایجاد این مشکل شوند. این داروها معمولاً با اثرات جانبی‌ای که دارند باعث آسیب به سیستم شنوایی می‌شوند. مانند داروهای آنتی‌بیوتیک، داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد التهابی و داروهای شیمی درمانی که می‌توانند از جمله عوامل ایجادکننده این مشکل باشند.
عفونت گوش و سینوس‌ها
عفونت‌های گوش داخلی یا سینوس‌ها می‌توانند فشار زیادی به ساختارهای گوش وارد کنند و باعث ایجاد صدای سوت کشیدن در گوش شوند. این عفونت‌ها می‌توانند با علائم دیگری مانند درد، تب و کاهش شنوایی همراه باشند.
سخت شدن پرده و استخوان‌های گوش
با افزایش سن یا برخی مشکلات ژنتیکی، ممکن است پرده گوش و استخوان‌های گوش سخت شوند. این وضعیت به اختلال در انتقال صدا و سوت کشیدن گوش منجر می‌شود.
عفونت گوش میانی
عفونت‌های گوش میانی معمولاً در اثر میکروب‌ها یا ویروس‌ها ایجاد می‌شوند و یکی از عوارض آن ممکن است وزوز گوش باشد. این نوع عفونت معمولاً با درد و کاهش شنوایی همراه است.
نقص لاله گوش
نقص یا آسیب به لاله گوش نیز می‌تواند باعث احساس وزوز در گوش شود. این آسیب‌ها می‌توانند به دلیل ضربه، جراحت یا بیماری‌های مختلف مانند التهاب‌های مزمن ایجاد شوند.
استرس و اضطراب
تنش‌های روانی می‌توانند باعث انقباض عضلات اطراف گوش و تحریک مسیرهای عصبی شوند. این واکنش فیزیولوژیک ممکن است منجر به احساس فشار یا سود کشیدن در گوش شود، حتی بدون وجود مشکل واقعی در ساختار گوش
فشار خون بالا
افزایش فشار خون می‌تواند جریان خون به گوش داخلی را مختل کند. این اختلال باعث احساس پُری، سود کشیدن یا حتی وزوز گوش، به‌ویژه در شرایط بی‌تحرکی یا شب‌هنگام می‌شود.
نقص مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ)
نزدیکی مفصل فک به مجرای گوش سبب می‌شود در صورت وجود مشکل در این ناحیه، فرد احساس فشار یا صداهای غیرطبیعی در گوش داشته باشد. این اختلال معمولاً با درد فک یا صداهای کلیک همراه است.
کم‌خوابی
کم‌خوابی سیستم عصبی را حساس‌تر می‌کند و می‌تواند درک صداها یا فشارهای گوش را افزایش دهد. همین امر موجب می‌شود احساساتی مانند سود کشیدن یا وزوز، حتی در شرایط عادی تشدید شوند.
جرم گوش زیاد
تجمع سرومن (جرم گوش) می‌تواند مجرای شنوایی را مسدود کرده و باعث احساس بسته شدن یا سود کشیدن در گوش شود. در این حالت، مراجعه به پزشک برای تخلیه ایمن توصیه می‌شود.
چگونه می‌توان سوت کشیدن گوش را در خانه تشخیص داد؟
تشخیص وزوز گوش معمولاً از طریق شنوایی سنجی و معاینه پزشکی انجام می‌شود. اما در اینجا به برخی از مراحل تشخیص خانگی این مشکل اشاره می‌کنیم:
- صدای کلیک کردن: این نوع صدا ممکن است نشانه انقباضات ماهیچه‌ای داخل و اطراف گوش باشد.
- صدای نبض یا زمزمه کردن: این صدا معمولا مربوط به عروق خونی است و ممکن است نشانه فشارخون بالا باشد. در این صورت ممکن است هنگام ورزش یا تغییر وضعیت متوجه این صدا شوید.
- صدای زنگ: ممکن است این صدا مربوط به انسداد کانال گوش، بیماری منیر یا سفت شدن استخوان گوش داخلی (اتو اسکلروز) باشد.
- صدای زنگ بلند: شایع‌ترین صدایی که افراد با مشکل زنگ زدن گوش می‌شنوند، این صدا است. اغلب به علت قرارگرفتن در معرض صدای بلند، کاهش شنوایی یا استفاده از برخی داروها این حالت ایجاد می‌شود. نوروم آکوستیک یکی از دلایل شنیدن صدای زنگ در یک گوش با صدای بلند است.
چگونه می‌توان سوت کشیدن گوش را دقیق تشخیص داد؟
- معاینه گوش: پزشک ابتدا به بررسی وضعیت گوش شما پرداخته و علائم فیزیکی مانند التهاب یا عفونت را بررسی می‌کند.
- شنوایی سنجی: با استفاده از تست شنوایی، می‌توان به تشخیص مشکلات شنوایی و تعیین شدت آن پرداخت. این تست به‌ویژه برای افراد دچار کم‌شنوایی، مفید است.
- تصویربرداری: در موارد نادر، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر، از تصویربرداری (مثل سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی) استفاده کند تا علت‌های پنهان مانند تومورها یا آسیب به عصب شنوایی را شناسایی کند.
- تشخیص و درمان وزوز گوش با فیزیوتراپی: ممکن است پزشک از شما بخواهد حالت‌های مختلفی را انجام دهید. به‌عنوان‌مثال بگوید: چشمانتان را حرکت دهید، دست و پاها را حرکت دهید یا فک را باز و بسته کنید. اگر صدا تغییر کند یا بدتر شود، احتمالا اختلال زمینه‌ای تشخیص داده می‌شود.
- آزمایش خون: گاهی باید مواردی مانند کم‌خونی، اختلالات تیروئید، بیماری قلبی یا کمبود ویتامین بررسی شود.
با مطالعه مقاله “تست شنوایی آنلاین” می‌توانید به راحتی وضعیت شنوایی خود را بررسی کنید و در صورت لزوم، برای مشاوره با متخصصین اقدام کنید.
راه‌های درمان سوت کشیدن گوش
درمان سوت کشیدن گوش، به علت آن وابسته است. با توجه به شدت صدا و علت ایجاد آن، روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه برخی از این درمان‌ها آورده شده است:
- درمان بیماری عروق خونی: اگر علت سوت کشیدن شرایط نامناسب عروق خونی باشد، ممکن است به دارو، جراحی یا روش‌های درمانی دیگر نیاز باشد.
- تغییر دارو: اگر علت سوت کشیدن عوارض ناشی از مصرف داروی خاصی باشد، پزشک داروی دیگری جایگزین کرده یا مصرف آن را کاهش می‌دهد.
- استفاده از سمعک: در افرادی که به دلیل کم‌شنوایی دچار سوت کشیدن گوش شده‌اند، سمعک می‌تواند به تقویت صداهای محیط کمک کند و در نتیجه سوت کشیدن گوش کاهش یابد. سمعک‌ها می‌توانند به‌ویژه در کاهش وزوز گوش در افرادی که دچار افت شنوایی هستند مؤثر باشند. اگر نیاز به استفاده از سمعک دارید می‌توانید با خواندن مقاله”معرفی بهترین برند های سمعک” اطلاعات مناسبی برای خرید سمعک خود به دست بیاورید.
- درمان دارویی: در برخی موارد، پزشک داروهایی برای کاهش علائم سوت کشیدن گوش تجویز می‌کند. این داروها ممکن است شامل داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد افسردگی یا داروهای مخصوص به مشکلات شنوایی باشند.
- تغییرات سبک زندگی: در صورتی که استرس یا فشارهای روانی باعث سوت کشیدن گوش شوند، تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش استرس، ورزش منظم و خواب کافی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
- درمان‌های صوتی: برخی درمان‌ها به نام «درمان‌های صوتی» از صداهای خاصی استفاده می‌کنند تا سوت کشیدن گوش را پنهان کنند. این درمان‌ها معمولاً برای کسانی که سوت کشیدن گوش آن‌ها مزمن است و به درمان دارویی جواب نمی‌دهند، مفید است.
- مشاوره روان‌شناسی: در مواردی که وزوز گوش به دلیل اضطراب و استرس ایجاد می‌شود، مشاوره روان‌شناسی می‌تواند به مدیریت استرس و اضطراب کمک کند.
درمان‌های دیگری نیز وجود دارند که علائم این عارضه را کاهش می‌دهند. پزشک ممکن است از یک دستگاه الکترونیکی برای سرکوب صدا استفاده کند. این دستگاه‌ها عبارتند از:
- ماشین نویز سفید: این نوع دستگاه اغلب صدایی مانند بارش باران یا امواج اقیانوس تولید می‌کند و باعث کاهش سوت کشیدن گوش می‌شود. از دستگاه نویز سفید با بلندگوهای بالشی می‌توان هنگام خواب استفاده کرد.
- دستگاه پوشش‌دهنده: این نوع دستگاه شبیه به سمعک است و داخل گوش قرار می‌گیرد و صدای سفید مداوم به صورت کم‌رنگ تولید می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که هر یک از شرایط زیر را داشتید، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- سوت کشیدن گوش مداوم: اگر سوت کشیدن گوش شما برای مدت طولانی ادامه داشته باشد و شما نتوانید آن را کنترل کنید.
- کاهش شنوایی: اگر همزمان با سوت کشیدن گوش، دچار کاهش شنوایی یا مشکلات دیگر در شنوایی شدید.
- درد یا عفونت: اگر سوت کشیدن گوش همراه با درد شدید، ترشحات غیرعادی یا علائم عفونت باشد.
- سرگیجه: اگر سوت کشیدن گوش با سرگیجه یا احساس عدم تعادل همراه شود، باید به پزشک مراجعه کنید.
به صورت خلاصه در مقابله با سوت کشیدن گوش چه کاری باید انجام دهم؟
برای مقابله با سوت کشیدن گوش، مراحل زیر می‌تواند به شما کمک کند:
- تشخیص علت: اولین گام در درمان سوت کشیدن گوش، تشخیص علت آن است. ممکن است مشکل شما به دلیل افزایش سن، آسیب شنوایی یا حتی استرس باشد.
- مراجعه به پزشک: در صورتی که سوت کشیدن گوش شما ادامه پیدا کند یا با علائم دیگری همراه شود، حتماً به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق‌تری انجام شود.
- استفاده از سمعک: اگر مشکل شما ناشی از کم شنوایی است، سمعک می‌تواند به شما کمک کند.
- درمان‌های خانگی و تغییرات سبک زندگی: کاهش استرس، مصرف داروهای تجویزی و تغییر در رژیم غذایی می‌تواند در مدیریت سوت کشیدن گوش مؤثر باشد.
با مراجعه به کلینیک سمعک اکسیر، می‌توانید از خدمات تخصصی شنوایی سنجی و تجویز سمعک بهره‌مند شوید.
