وزوز گوش یا تینیتوس، وضعیتی است که در آن فرد صداهایی مثل زنگ زدن، سوت، هیس، کلیک یا غرش را در گوش یا سر خود احساس می‌کند. این صداها می‌توانند بلند یا آهسته، موقت یا دائمی باشند و در یک یا هر دو گوش شنیده شوند. تینیتوس به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای مانند آسیب به گوش، اختلال در سیستم شنوایی یا بیماری‌های دیگر است.
انواع وزوزو گوش
وزوز گوش به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:
1. وزوز ذهنی (سابجکتیو):
این نوع وزوز تنها توسط خود فرد قابل شنیدن است و دیگران نمی‌توانند آن را بشنوند.شایع‌ترین نوع وزوز گوش است و می‌تواند به علت اختلال در گوش خارجی، میانی یا داخلی باشد.همچنین می‌تواند ناشی از مشکلات اعصاب شنوایی یا بخشی از مغز که سیگنال‌های عصبی را به صدا تبدیل می‌کند، باشد.
علائم وزوز ذهنی می‌تواند شامل صداهایی مانند زنگ زدن، سوت کشیدن، هیس، وزوز، کلیک، غرش یا صداهای ضربان‌دار باشد.
2. وزوز عینی (ابجکتیو):
این نوع وزوز علاوه بر فرد مبتلا، توسط پزشک نیز قابل شنیدن است.وزوز عینی نادرتر از وزوز ذهنی است و معمولاً ناشی از مشکلات عروقی، انقباضات عضلانی یا اختلالات استخوان‌های گوش داخلی است.
علائم وزوز عینی می‌تواند شامل صداهایی مانند تپش، ضربان یا صداهایی باشد که با حرکت بدن تغییر می‌کنند.
عوامل ایجاد وزوز گوش:
- آسیب به گوش داخلی: قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، عفونت گوش، جرم گوش، آسیب به پرده گوش
- مشکلات سیستم گردش خون: فشار خون بالا، تصلب شرایین، کم خونی
- بیماری‌های عصبی: تومورهای مغزی، ام اس
- عوارض جانبی داروها: برخی از آنتی بیوتیک‌ها، داروهای ضد التهاب، داروهای شیمی درمانی
- سایر عوامل: استرس، اضطراب، افسردگی، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
عوارض وزوز گوش:
- اختلالات خواب: مشکل در به خواب رفتن و بیدار شدن مکرر در طول شب
- مشکلات تمرکز: کاهش تمرکز و توجه در فعالیت‌های روزانه
- اختلالات خلقی: تحریک پذیری، اضطراب، افسردگی
- کاهش کیفیت زندگی: محدودیت در فعالیت‌های اجتماعی و شغلی
علت وزوز گوش
وزوز گوش یا تینیتوس، می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، اما در برخی موارد، علت دقیق آن ناشناخته باقی می‌ماند. در ادامه به برخی از عوامل شایع و کمتر شایع ایجاد وزوز گوش اشاره می‌کنیم:
عوامل شایع:
- قرارگیری در معرض صداهای بلند: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند در محیط کار، کنسرت‌ها یا رویدادهای ورزشی می‌تواند به سلول‌های شنوایی گوش آسیب برساند و باعث وزوز گوش شود.
- کم‌شنوایی: کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن یا آسیب ناشی از صداهای بلند می‌تواند با وزوز گوش همراه باشد، اگرچه همه افراد کم‌شنوا دچار وزوز نمی‌شوند.
- داروها: برخی داروها، به ویژه در دوزهای بالا، می‌توانند عوارض جانبی مانند وزوز گوش ایجاد کنند. این داروها شامل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدسرطان، ضدمالاریا و ضدافسردگی هستند.
- انسداد مجرای گوش: جرم گوش یا عفونت گوش می‌تواند باعث انسداد مجرای گوش شده و منجر به وزوز گوش شود.
- آسیب‌های سر و گردن: آسیب به ساختارهای گوش، عصب شنوایی یا مناطق پردازش صدا در مغز می‌تواند باعث وزوز گوش شود.
عوامل کمتر شایع:
- بیماری منییر: این اختلال گوش داخلی می‌تواند باعث سرگیجه، کاهش شنوایی و وزوز گوش شود.
- مشکلات مفصل فک: اختلالات مفصل فک (TMJ) که فک پایین را به جمجمه متصل می‌کند، می‌تواند باعث وزوز گوش یا تشدید آن شود.
- تومورها: تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در سر، گردن یا مغز می‌توانند باعث وزوز گوش شوند.
- مشکلات عروقی: فشار خون بالا، تصلب شرایین یا ناهنجاری‌های عروقی در نزدیکی گوش می‌توانند جریان خون را مختل کرده و باعث وزوز گوش شوند.
- بیماری‌های مزمن: برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت، میگرن، اختلالات تیروئید، کم‌خونی و بیماری‌های خودایمنی می‌توانند با وزوز گوش مرتبط باشند.
توجه داشته باشید که این لیست جامع نیست و عوامل دیگری نیز می‌توانند در ایجاد وزوز گوش نقش داشته باشند. در برخی موارد، علت وزوز گوش ناشناخته باقی می‌ماند. اگر دچار وزوز گوش هستید، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
روش‌های تشخیص وزوز گوش:
برای تشخیص وزوز گوش، پزشک ابتدا معاینه فیزیکی گوش را انجام می‌دهد تا پرده گوش و مجرای گوش را بررسی کند. سپس آزمایش شنوایی‌سنجی برای ارزیابی میزان شنوایی و تشخیص نوع وزوز گوش انجام می‌شود. در صورتی که پزشک به وجود یک بیماری زمینه‌ای مشکوک شود، ممکن است تصویربرداری‌هایی مانند سی تی اسکن یا ام آر آی را برای بررسی بیشتر تجویز کند. ما در شنوایی سنجی در غرب تهران در کنار شما هستیم تا وزوز گوش را از بین ببرید.
درمان وزوز گوش:
درمان وزوز گوش به علت ایجاد آن وابسته است. اگر وزوز گوش ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد، درمان آن بیماری می‌تواند به کاهش یا رفع وزوز گوش کمک کند. در این موارد، پزشک ممکن است روش‌هایی مانند شستشوی گوش برای رفع انسداد، درمان بیماری‌های عروق خونی، تجویز سمعک برای بهبود شنوایی یا تغییر داروهای مصرفی را توصیه کند.
اما در مواردی که وزوز گوش به خودی خود یک بیماری نیست، بلکه یک علامت است، پزشک ممکن است از روش‌های دیگری برای کاهش شدت و آزاردهندگی آن استفاده کند. یکی از این روش‌ها استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی برای سرکوب صدا است.
دستگاه نویز سفید: این دستگاه صداهایی آرامش‌بخش مانند صدای باران، امواج دریا یا باد تولید می‌کند که می‌توانند صدای وزوز گوش را بپوشانند یا کمتر قابل توجه کنند. این دستگاه‌ها به شکل‌های مختلفی مانند بلندگوهای بالشی برای استفاده در هنگام خواب یا دستگاه‌های رومیزی برای استفاده در طول روز موجود هستند.
دستگاه پوشاننده: این دستگاه‌ها شبیه سمعک هستند و در داخل گوش قرار می‌گیرند. آن‌ها یک صدای مداوم و کم‌حجم تولید می‌کنند که می‌تواند به کاهش آزاردهندگی وزوز گوش کمک کند.
درمان وزوز گوش به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. در برخی موارد، درمان بیماری زمینه‌ای می‌تواند وزوز گوش را بهبود بخشد. در موارد دیگر، ممکن است از روش‌های درمانی مانند دستگاه‌های پوشاننده صدا، درمان‌های شناختی رفتاری یا داروها برای مدیریت علائم استفاده شود.
